Z dniem 1 stycznia 2017 r. weszła w życie ustawa z dnia 4 listopada 2016r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. 2016r., poz. 1860) oraz uchwała nr 160 Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2016 r. w sprawie programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” (M.P. z 2016 r., poz. 1250). Program „Za życiem” jest programem kompleksowego wsparcia rodzin, w szczególności:
- wczesnego wspomagania rozwoju dziecka,
- opieki, w tym paliatywnej lub rehabilitacji dzieci,
- wsparcia dla kobiet w ciąży i ich rodzin w przypadku ciąży powikłanej,
- pomocy w zabezpieczeniu szczególnych potrzeb, w tym mieszkaniowych, rodzin z dzieckiem posiadającym stosowne zaświadczenie.
Istotną rolę pełni asystent rodziny, do zadań którego należy:
- wsparcie i towarzyszenie emocjonalne,
- zapoznanie kobiety w ciąży i/lub rodziny z Informatorem„Uprawnienia w ramach ustawy dla kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” z dnia 16.02.2017 roku, dotyczącym możliwości wsparcia (przekazanie informacji i szczegółowe omówienie),
- opracowanie wspólnie z kobietą w ciąży i/lub rodziną indywidualnego katalogu możliwego wsparcia,
- koordynacja poradnictwa i wsparcia dla kobiet i/lub rodziny,
- występowanie przez asystenta rodziny w imieniu osób, na ich żądanie, do podmiotów (z wyłączeniem świadczeniodawców) w celu umożliwienia im skorzystania ze wsparcia, na podstawie pisemnego upoważnienia.
Zadania asystenta rodziny wynikające z realizacji ustawy „Za życiem” zostały wpisane do ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (art. 15 ust. 13a), jako głównej ustawy wyznaczającej rolę, zakres działań i organizację pracy asystentów.
Rodzinie z dzieckiem, u którego zostanie zdiagnozowane ciężkie i nieodwracalne upośledzenie lub nieuleczalna choroba zagrażająca jego życiu, powstałe w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, przysługuje jednorazowe świadczenie w wysokości 4.000 zł. Wypłata tego świadczenia jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej, środki na jego wypłatę oraz koszty obsługi są finansowane z budżetu państwa.
Zgodnie z ww. ustawą, aby rodzice mogli uzyskać jednorazowe świadczenie muszą spełnić kilka warunków. Jednym z nich jest przedłożenie zaświadczenia lekarskiego, potwierdzającego ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu. Zaświadczenie takie powinno być wystawione przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, posiadającego specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii. Na stronie Ministerstwa Zdrowia: http://www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/zdrowie-matki-i-dziecka/ został udostępniony:
- komunikat dotyczący prawidłowego wystawiania zaświadczenia lekarskiego osobom uprawnionym zgodnie z ww. ustawą,
- wzór zaświadczenia lekarskiego,
- Informator – Uprawnienia w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”.